Gluten Alerjisi Nedir?
Gluten son senelerde sıklıkla adını duyduğumuz bir kavram oldu hayatımızda. Gluten birçok tahıl ürününde bulunan protein grubudur. Bazı bünyeler bu protein çeşidini sindiremez ve bazı reaksiyonlar ortaya çıkabilir. Bir çeşit besin alerjisi olarak tanımlanabilir. Bu durum kalıcı ya da geçici olabilir. Ve kişiden kişiye derecesi yani kişinin verdiği reaksiyonlar farklılaşabilir. Şiddetli durumlarda kişinin bu proteini içeren tarifleri tüketmemesi gerekir. Eliminasyon diyeti yaparak vücudunu dengede tutabilir. Bu süreçlerde bir uzmanın desteğini almak oldukça önemlidir.
Gluten Alerjisi Belirtileri Nedir?
Gluten alerjisinin belirtileri ve şiddeti kişiden kişiye değişebilir. Genel yaygın şikayetler arasında ise hazımsızlık, şişkinlik, bağırsak problemleri, halsizlik, enerji düşüklüğü, sürekli uyku hali, vücut ağrıları, baş ağrısı, mide bulantısı ya da kusma görülebiliyor. Bazı tip 2 şeker hastalıklarının ve tiroid dengesizliklerinin zemininde de gluten proteinine yaşanan alerji de görülebiliyor.
Yetişkinlerde Gluten Alerjisi Belirtileri Nedir?
Gluten alerjisinin belirtileri yaşa göre farklılık gösterebiliyor. Yetişkin yaşlarda bu alerji ortaya çıktığında kilo kaybı, halsizlik, iştahsızlık ve gaz şikayetleri, karın ağrısı ve kramplar, tuvalete girme sıklığında artış, dışkıda kötü koku ve renginin açık olması, kemik ya da eklem ağrısı, demir eksikliği, baş ağrısı, nedensiz karaciğer hastalıkları, ani duygu değişimleri ve depresyon hali yaygın görülen belirtilerdir.
Bebeklerde Gluten Alerjisi Belirtileri Nedir?
Bebekler anne sütüyle beslenir belli bir zamana kadar. Ve annenin yediği içtiği her şey direk onları etkiler. Bir bebeğin glutene alerjisi varsa anne süt verdiği sürece glutenden uzak beslenmesi gerekebilir. Belli bir aydan sonra ise ek gıdaya geçilir. Bu süreçte de glutene alerjisi olduğu anlaşılabilir. Bu alerjinin belirtileri yetişkinlerde farklı bebeklerde farklı oluşabilir. İki yaşın altındaki çocuklarda kusma, ishal, karında şişkinlik, büyüme geriliği ve iştahsızlık varsa gluten alerjisi olup olmadığına bakılabilir.
Gluten Alerjisi Nasıl Anlaşılır?
Gluten alerjisi için çeşitli testler uygulanır. Bu kan testi ve bağırsak testlerinden oluşan tanı koyma yöntemlerinden oluşur. Alerjisi olduğu düşünülen kişiye diyet uygulanarak gözlem de yapılır. Kişide düzelme görülüyorsa alerjisi olduğu tanısı konulabilir. Kan ve bağırsak testi sonuçları da bu gözleme dahil edilir.
Gluten Alerjisi Nasıl Tedavi Edilir?
Gluten alerjisine yönelik en etkili tedavi diyettir. Kişi içinde bu protein grubunun olduğu gıdalar ve tariflerden uzak beslenir. Böylelikle bünyeye alınmayan bu proteine karşı dengesizlik gösteren vücut arındığı için eski haline geri kavuşur. Bazı durumlarda nadirde olsa glutenli tarifler tüketilebilir. Bazı kişilerde ise bu durumda oldukça katı uygulanır.
Gluten Alerjisi Olanlar Ne Yemelidir?
Günümüzde birçok besine karşılık gelebilecek alternatif gıdalar bulunuyor ve ulaşmak da oldukça kolay. Evde ya da marketlerde gluten içermeyen birçok ürün ve yemek hazırlanabiliyor. Bazı gıda markaları gluten diyeti uygulayan kişilere besin değeri yüksek alternatif ürünleri kullanıma hazır bir şekilde sunuyor. Naturiga markası birçok besine karşılık gelecek özel ürünleri kolay kullanım hallerini tüketiciye sunmaktadır ve tüm ürünleri glutensiz beslenmeye uygundur.
Karnıyarık Otu Tozu
Karnıyarık otu tozu, sindirim sistemini destekleyen ve vücudumuzda çözünen özel bir lif kaynağıdır. Dünyanın çeşitli yerlerinde yetişen bu ürün daha çok Hindistan ile ön plana çıkıyor. Glutensiz hazırlanan birçok hamur tarifine doku ve esneklik katması için bu tozu kullanabilirsiniz.
Kabuksuz Kenevir Tohumu
Dünyada bulunan en besleyici ürünler arasında yer alan kabuksuz kenevir tohumu, sabahları tükettiğiniz sütlü gevreklerinde içinde tüketilebilir. Ayrıca bu ürünü çeşitli tariflerin içinde malzeme olarak da kullanmanız mümkün.
Buğday Çimi Tozu
Binlerce yıl öncesinden günümüze ulaşan bir şifa kaynağı olan buğday çimi tozu glütensiz tüketebileceğiniz önemli bir besindir. Çeşitli sıvılarla karıştırılarak sabahları tüketilebilir.
Klorella Tozu
Farklı besin tozlarıyla birleştirilerek de tüketin klorella tozu B12 ve D vitamini bakımından zengin bir besindir. Gluten proteini yerine mutfaklarınızda yer alabilir. Ürünü yine süt, sebze ve meyve suları gibi sıvılarla karıştırarak sabahları tüketebilirsiniz.
Glutensiz Granola
Son yıllarda kahvaltı öğünü içerisinde tüketimi hızla artan granola ürünlerinde bol miktarda yulaf kullanılmaktadır ve yulaf doğal olarak glutensiz olmasına rağmen, hasat yapılan ve işlendiği yerler ile depolanması esnasında buğday ve tahıl ürünleri ile üretimi yaygın olduğundan dolayı çapraz bulaşmaya maruz kalmaktadır. Bu nedenle glutensiz beslenen kişilerin yulaf içeren ürünlerde çapraz bulaşmaya uğramamış "glutensiz yulaf” ile hazırlanmış ürünler tüketmeleri önemlidir. Naturiga granola ürünlerinde glutensiz yulaf kullanılır.
Gluten Alerjisi ve Çölyak Hastalığı Arasındaki Fark Nedir?
Gluten alerjisi çölyak hastalığı dışında kalan glütenden etkilenen koşulları işaret eder. Hepsi birbirine benzese de aslında hem tanı hem de tedavisi farklılık gösterir.
Çölyak hastalığı kalıtsal bir otoimmün bozukluğunu gösterir. İnce bağırsak sindirim sürecine işaret eder. Kişi glüten içeren bir tarif tükettiğinde, bağışıklık sistemi saldırıya geçer. İnce bağırsakta bulunan sağlıklı hücrelere bu saldırı gerçekleşir. Böylelikle bağırsağın besini emmesi engellenir. Bunun sonucunda kişide kronik yorgunluk, zihin bulanıklığı, kemik ve eklem ağrısı gibi birçok belirti ortaya çıkar. Tedavisi ise ömür boyu glütensiz beslenme modelini benimsemektir. Gluten duyarlılığı ise çölyak tanısını devre dışı kaldığı halde glütensiz beslenme sonucunda kişinin rahatsızlıklarında azalma görülmesi sonucunda tanısı konulabilir. Burada çölyak hastaları kadar katı bir diyetten çoğunlukla bahsedilmez.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir: Gluten Alerjisi Nedir?